Wednesday, April 25, 2018

Gmail දැන් ගොඩක් වෙනස් වෙලා



Gmail  දැන් ගොඩක්  වෙනස් වෙලා


ගොඩක් දෙනා  භාවිතා කරන gmail  අඩවිය වසර කිහිපයකට පසු gmail  නව මුහුණත අද දින එනම් ර්ෂ 2018 අප්‍රේල් මස විසිපස් වැනි දින එළිදැක්වුවා. පසුගිය කාලේ සිදුකරනු ලැබූ අත්හදාබැලීම් හා නව තාවයන් යුක්ත gmail අඩවිය ඔබට දක්නට පුළුවන්.

Gmail විසින් සිදු කරන්නට යන නවතාවයන් පිළිබඳව පසුගිය සති කිහිපයේ  අන්තර්ජාලය තුල කතිකාවතක් ඇතිවී තිබුණා. නමුත් එහිදී කතාවට ලක් නොවුන සමහරක් නවතාවයන් අද දින ඔවුන් විසින් එළිදක්වනු ලැබුවා.
 මේ අතරින් සුවිශේෂී නවතාවයක් ලෙස මෙතෙක්  google වෙනත් app මෘදුකාංග වශයෙන් තිබුණ
google කැලැන්ඩරය,  හා tasks මෘදුකාංග gmail  අතුරු මුහුණතේ ලබාදීම තුළින් වඩාත් ඵලදායි  ලෙස එම මෘදුකාංග භාවිත පහසුව ලැබෙනු ඇත.

gmail හි ඔබට inbox තුළ දක්නට ලැබෙන  email තුළට නොගොස් ඒ මත (hover) සිට  එම ඊ මේලය ගබඩා කිරීමට (archive), මැකීමට  , කියවූ බවට සලකුණු කිරීමට හෝ emailය පිළිබඳව මතක් කිරීමේ පහසුව(snooze)  ලබාදීම සුවිශේෂීකොට සැලකිය හැක. මතක් කිරීමේ අංගය gmail හි නවතාවයක් ලෙස සලකන්නට පුළුවන්.


ඒ වගේම google  කෘතිම බුද්ධිය ( artificial intelligence)  භාවිත කරමින් email සඳහා පිළිතුරු ( reply) ලබාදීම වඩා පහසු  කරමින් එම ඊ මේලයට ගැලපෙන ඔබට යෝජනා කරන තාක්ෂණය හදුන්වා දී තිබෙනවා. මෙය ස්මාර්ට් දුරකථන සඳහා මෙයට පෙර හඳුන්වා දී තිබුණා.

gmail හි තවත් නව තාවයක් ලෙස ඔබ විසින් යවනු ලබන email පණිවුඩය ආරක්ෂිතව තහවුරු කිරීම සඳහා හා රහස්‍යභාවය    ආරක්ෂා කිරීම සඳහා හඳුන්වා දී තිබෙන නව තාක්ෂණය වන්නේ email පණිවිඩය යවන්න විසින් confidential රහස්‍ය පණිවිඩයක් ලෙසින් හඳුන්වා දීමෙන් අනතුරුව එම ඊමේල් පණිවුඩය ලබන්නාට එය වෙන කෙනෙකු වෙත යැවීමට,  forward කිරීමට, පිටපතක් ලබාගැනීමට, කොපි කර ගැනිමට තිබෙන ඉඩකඩ වළක්වනවා. එම පණිවිඩයේ රහස්බව රැකීම සිදු වෙනවා. තවද මෙම රහස්‍ය බව රැකීම වර්ධනය කිරීමට ද්විත්ව ආරක්ෂණ වැඩපිළිවෙලක් සකසා තිබෙනවා. එනම්  ලබන්නා වෙත එස් එම් එස්, කෙටි පෙනෙන දෙයක් ලෙස ලැබෙන කේතාංකය නොමැතිව ඊමේල් පණිවිඩය වෙත පිවිසීමේ හැකියාව වළකනවා.

ඒ වගේම ඔබ වෙත ලැබෙන හැඟවීම (notifications)     හඳුනාගනිමින් එහි ්‍රමුඛතාවය මත ඔබ වෙත දැනුම්දීම තාක්ෂණය හඳුන්වා දී තිබෙනවා.

තවත් විශේෂ ලක්ෂණයක් ලෙසින් Gmail පද්ධතිය  තුල දින 90 කාලය තුළ සියලු ඊ-මේල් පණිවුඩයක් අන්තර්ජාලයෙන් තොරව පරිහරණය කිරීම සඳහා අවස්ථාව ලබාදීම ඉදිරි සතිය  තුළදී නිකුත් කරන බව දැනුම්දී තිබෙනවා.


මෙතරම් වටිනා තාක්ෂණය නොමිලේ ලබා ගැනීම  google අඩවිය බලාපොරොත්තු වෙන්නේ කුමක්දැයි  යන්න පිළිබඳ ඔබේ අදහස පහත දක්වනමෙන් ඉල්ලනවා.


සෙවුම් පිළිතුරු මිලියන 2.4ක මැකීමට ගූගල් වෙත ඉල්ලීම්

සෙවුම් පිළිතුරු  මිලියන 2.4ක මැකීමට ගූගල් වෙත ඉල්ලීම් 

යුරෝපයේ සම්මත වූ අමතක කිරීමේ අයිතිය ( Europe’s “right to be forgotten” (RTBF) rules) යටතේ ගූගල් සෙවීම් පිළිතුරු මිලියන 2.4කට අධික සංඛ්‍යාවක් මැකීම සදහා ඉල්ලුම් කර ඇතිබව සදහන් වෙයි. 2014 දී යුරෝපියානු අධිකරණය අමතක කිරීමේ අයිතිය තහවුරු කිරීමෙන් පසු මෙම තත්වය ඇතිවූ බව මෙම අගයන් වාර්ෂිකව ගූගල් ආයතනය විසින් වාර්ෂිකව වාර්තා කල යුතුව පවතිනවා.
මයික්‍රසොෆ්ට් ආයතනයේ බින්ග් (BING) සෙවුම් යන්ත්‍රය මෙම නීතිය ක්‍රියාත්මක කරන අතර එය ස්ථානගත (Location Based) ක්‍රමවේදයක් යටතේ සිදුවෙයි.

පහත දැක්වෙන යොමුව (link) ඔස්සේ ගූගල් වෙතින් හා බින්ග් වෙතින්  අමතක කිරීමේ අයිතිය සම්බන්ද ඉල්ලීම් කිරීමේ ක්‍රමය වෙත පිවිසිය හැක.

Image result for bing

https://www.bing.com/webmaster/tools/eu-privacy-request
අමතක වීමේ රෝගයබහුල වශයෙන් ඇති ලංකාවේ අපට අන්තර්ජාලයේ  අමතක කිරීමේ අයිතිය නැද්ද?
මේ ගැන කතා කරන්නට පෙර අන්තර්ජාලයේ අමතක කිරීමේ අයිතිය කුමක්ද කියා විමසා බැලීම සුදුසුයි.  ඔබ පිලිබඳව ඔබගෙ ආයතනය පිලිබදව හෝ යම් ඔබට සම්බන්ධ කරුණක් සම්බන්ධව අන්තර්ජාලයේ දී හමුවන සෙවීම් පිළිතුරු බොහෝවිට ඔබට හමුවී ඇත. මෙම කරුණු අන්තර්ජාලයේ සෙවුම් යන්ත්‍රය දත්ත පද්ධතියේ තැන්පත්වී තිබීම නිසා  මෙම පිළිතුරු දත්ත නැවත නැවත ලබාගත හැකියි.

උදාහරණයක් වශයෙන් මීට වසර ගණනාවකට පෙර ඔබ විසින් සිදුකෙරුණු  ප්‍රකාශයක් අන්තර්ජාලය තුල ගබඩා වී තිබිය හැක. නමුත් එම ප්‍රකාශක වර්තමානයවන විට අවශ්‍ය  නොවන හෝ අදාළ නොවන ප්‍රකාශක් විය හැක. නිසාවෙනි එම නිසාවෙන් වර්තමානයේ ඔබ පීඩා විදින විය හැක. ඔබට මීට වසර කිහිපයකට පෙර  දෙනු ලැබූ දඬුවමක් පිළිබඳ විස්තරය අන්තර්ජාලය තුල වර්තමානයේද හමුවිය හැක. එබඳු අවස්ථාවන්හි දී ඔබට මෙම දත්ත අන්තර්ජලය තුලින් ඉවත් කිරීමේ මාර්ගයක්  අවශ්‍ය බව වැටහෙනු ඇත.

එවන් අවස්ථාවකදී අන්තර්ජාලය තුළ අමතක කිරීමේ අයිතිය නොහොත් right to be forgotten නීතිය වඩා වැදගත් කාලෝචිත  වැටහෙනු ඇත.

ශ්‍රී ලංකාව තුල මෙවන් නීති පැනවීමේ අවස්ථාව  සම්බන්ධව සාකච්ඡාවට බදුන් විය යුතු බව මගේ අදහස යි.

ඒ පිළිබඳ මෙම ලිපියේ පහතින් දැක්විය හැක.